BBI ZEN - próba słońca ponad chmurami - czy udana?

Na BBI sytuacja nieco się zmieniła. Od ostatniego wpisu średnie kroczące 15 i 45 dniowe utworzyły krzyż, co stanowi dobry sygnał wzrostowy. Co do samego ichimoku to zaraz po tym fakcie tenkan-sen przebiła od dołu kijun-sen dając sygnał wzrostowy (neutralny bo praktycznie już w chmurze) a następnie powstała duża biała świeca, która na dużych obrotach skonsumowała całą chmurę i zamknęła się ponad nią. Należy to uznać za spory sukces, który nie miał miejsca od dłuższego czasu - ostatni raz w październiku 2008 roku. Dzisiaj kurs nieco się cofnął. Niestety istnieje wciąż ryzyko że powróci do chmury i było to jedynie fałszywe wybicie, nie możemy tego wykluczyć, a zdarza się to szczególnie przy tym kształcie tzw. płaskiego ograniczenia utworzonego przez senkou span B. Za tą teorią przemawiają też kwestie mocnej dystrybucji akcji podczas sesji, ale tym już się ichimoku nie interesuje ;) Póki co obserwuję i liczę na to żę jednak wkrótce potwierdzi się wybicie ponad chmurę co przełoży się na kolejne mocne wzrosty

Chmura

Chmura stanowi najbardziej charakterystyczną część wykresu ichimoku. Jej japońska nazwa - z którą można się wymiennie spotkać - to kumo. Jest czymś stosunkowo unikatowym, gdyż obrazuje nam wsparcia i opory nie jako pojedynczy punkt (lub ich zbiór w postaci linii), a obszar który różni się swą wielkością w zależności od dynamiki rynku. Obszar ten powstaje pomiędzy dwoma liniami, senkou span A i senkou span B, których budowę objaśniłem już wcześniej. Kumo jest powierzchnią jakby beztrendową, można by rzec bardzo wrażliwą gdzie nagłe zmiany kierunków nie powinny dziwić. Tam w końcu zderzają się różnego rodzaju aspekty psychologii rynku. Generalnie należy unikać podejmowania decyzji inwestycyjnych gdy kurs przebywa w chmurze, gdyż sygnały z niej płynące niosą ze sobą ciężar niepewności. Analizując archiwalne dane wielokrotnie spotkałem się z sytuacją gdy kurs odbijał się od górnego ograniczenia chmury albo wspierał się na dolnym, ażeby później stanowczo zadecydować o kierunku.

Bywały także sytuacje, w których kurs spółki zamykał się nad linią trendu (spadkowego) jednocześnie przekraczając lokalny opór. Dla inwestora niekorzystającego z ichimoku byłby to mocny sygnał kupna, z wykresu jednak wskazywało że kurs ledwo co zbliżył się do dolnego ograniczenia chmury, więc ichimoku trader wstrzymałby się z zakupem co wielokrotnie popłacało gdyż kurs miał tendencję do spadku. To ukazuje jak potężnym narzędziem jest kumo i jak mądrze należy jej używać. 

Gdy cena akcji zamyka się nad chmurą jest to byczy sygnał. Kolejne - wskazują na utrzymywanie się przewagi byków na spółce. A contrario, kurs utrzymujący się pod kumo jest niedźwiedzią oznaką. Kurs w chmurze jest stanem niepewności, gdzie każda z opcji walczy o przewagę, jest to teoretycznie najbardziej niebezpieczny moment na zajęcie pozycji.

Przeglądając wykresy zapewne zwróciliście uwagę na fakt, że grubość chmury jest bardzo plastyczna. Niekiedy obszar jest bardzo duży, z kolei w innym przypadku ogranicza się do cienkiego paska. Nie pozostaje to oczywiście bez znaczenia, a symbolizuje historyczną zmienność rynku. Im grubsza chmura tym większa możliwość zawirowań cen. Pamiętajmy jednak, że grubsza chmura stanowi lepsze wsparcie niż cienka, z kolei znacznie ciężej się przez taką przebić gdy działa jako opór, więc wszystko zależy od punktu w którym jesteśmy i czego oczekujemy od rynku.

Sama chmura kolorystycznie ukazuje jakie sentymenty panują na rynku. Zależy to od tego która z senkou span jest powyżej. Kiedy senkou span A znajduje się nad senkou span B jest to tzw. bycza chmura, a w sytuacji przeciwnej - niedźwiedzia chmura. Miejsce, w którym następuje zamiana powyższych to krzyż senkou span, który jest sygnałem zmiany trendu.

Chikou Span - wsparcia i opory

Na podstawie linii Chikou można rozrysować sobie linie horyzontalne, które zobrazują nam szybko wsparcia i opory.

BBI Zeneris

Ostatnio połakomiłem się na BBI Zeneris pomimo niewystarczających sygnałów płynących z wykresu ichimoku. Zająłem pozycje przy 65 groszach, bazując na niedawnym krzyżu stworzonym przez tenkan sen i kijun sen. Był on dosyć płaski a ponadto średnie obecnie znów zamieniły się miejscami. Dzisiaj kurs został nieco zgaszony po wejściu w sferę oporów, co nie jest dobrym sygnałem aczkolwiek liczę na kolejną próbę popytu. Kurs już bardzo długo podążał pod chmurą i sprawiedliwość wymaga ażeby teraz chociażby porządnie stestował opory. Dzisiaj zamknęliśmy się znów pod niebem ale nad tenkan-sen i lekko pod kijun. Mimo to jestem optymistą.

Ichimoku - wstęp

Ichimoku Kinko Hyo to system stosowany w analizie technicznej, używany obecnie na całym świecie. Swoje początki zaczerpnął oczywiście w Japonii, a za jego twórcę uważa się dziennikarza Goichi Hosoda. Prace nad nim rozpoczął już przed II Wojną Światową z pomocą studentów, aby ostatecznie opublikować swoje badania w 1968 roku pod postacią książki. Od tamtej chwili technika była stosunkowo popularna w azjatyckich kręgach a pierwsze wzmianki o niej na zachodzie datują się dopiero na lata 90. Obecnie przeżywamy mały boom i stopniowe odkrywanie zalet tego systemu w Europie i USA.

Ichimoku Kinko Hyo jest tłumaczone na "jedno spojrzenie na wykres ceny równowagi". Technika jest stosowana na wszystkich rynkach finansowych poczynając na akcjach, obligacjach, walutach, indeksach, a na towarach kończąc. Służy ona do wykrywania trendu głównego, więc jej zastosowanie w trendzie horyzontalnym będzie bardzo marginalne - trzeba o tym pamiętać.

Na obraz ichimoku składa się 5 lini, które nie należy rozpatrywać indywidulanie, gdyż każda ma swoje znaczenie które składa się na całość i tak powinny być odbierane. Szybki rzut oka powinien dać nam do zrozumienia jaka sytuacja obecnie panuje na rynku. Na pełen obraz składają się:

 

Tenkan-sen - (Highest High + Lowest Low)/2 obliczana dla 9 ostatnich okresów

jest to suma najwyższej wartość cen akcji w danym okresie z najniższą wartością cen akcji w danym okresie podzielone przez 2 (za np. 9 ostatnich okresów). Porównywano ją swego czasu do 9 dniowej średniej kroczącej, aczkolwiek Hosoda uważał iż użycie średniej z ekstremów lepiej oddaje istotę poszukiwanej równowagi. Tenkan-se i kijun-sen obie są wskaźnikami trendu krótkoterminowego. Tenkan jest siłą rzeczy szybsza do kijun która bazuje domyślnie na 26 okresach. Jednym z sygnałów generowanych przez tę linie jest sytuacja gdy znajduje się ona ponad kijun-sen - świadczy to o byczym charakterze na spółce, a gdy jest poniżej o niedźwiedzim. Skrzyżowanie się lini z kolei wyzwala nam zmianę trendu krótkoterminowego, o czym dokładniej poźniej.

Kijun-sen - (Highest High + Lowest Low)/2 obliczana dla ostatnich 26 okresów

jest to suma najwyższej wartość cen akcji w danym okresie z najniższą wartością cen akcji w danym okresie podzielone przez 2 (za np. 26 ostatnich okresów). Struktura więc identyczna do tenkan, z tą różnicą że jest mniej wrażliwa na zmiany bo bazuje na dłuższym okresie. Z tego względu jest ona bardziej wiarygodna przy mierzeniu trendu krótkoterminowego. Należy także zwracać uwagę na kierunek linii oraz jej kąty. Mocno zaginająca się świadczy o szybkiej zmianie trendu a powoli wznosząca się / opadająca o lekkich wahaniach horyzontalnych lub słabym trendzie wzostowym / malejącym. Co do specyficznych cech i wskazań kijun powrócę w osobnym artytule.

Chikou Span - Obecna cena zamknięcia przesunięta wstecz o 26 okresów

linia ta oferuje jedną z ciekawszych i unikalnych funkcji ichimoku. Cofa ona niejako aktualny kurs o 26 okresów dając szybkie porówanie jak kurs kształtował się w tamtym okresie, co może pomóc w ogólnym zrozumieniu aktualnego trendu. Gdy chikou span znajduje się nad kursem sprzed 26 okresów, to jest to byczy sygnał, w sytuacji odwrotnej - niedźwiedzi. Zaznaczam jednak, że nie należy odczytywać poszczególnych linii wyłącznie indywidualnie, a w otoczeniu całościowym obrazu i wtedy wyciągać wnioski.

Specyficzna funkcja Chikou jako wskaźnik wsparć i oporów zostanie przedstawiona w innym artykule.

Senkou Span A - (Tenkan  Sen + Kijun Sen)/2 obliczana dla 26 okresów naprzód

Jedna z lini twórczych chmury czy też inaczej zwanego - nieba, czyli obszaru między Senkou Span A i Senkou Span B, który odzwierciedla poziomy wsparć i oporu.

Senkou Span B - (Highest High + Lowest Low)/2 obliczana na bazie oststnich 52 okresów dla 26 okresów naprzód 

Druga z lini twórczych chmury czy też inaczej zwanego - nieba.

W związku z tym iż przy tworzeniu tej metody obowiązywały nieco inne zasady czasowe funkcjonowania giełdy, można zastosować wartości odbiegające od tych podanych powyżej (dlatego w nawiasach pisałem "np."). Osobiście używam dla tenkan-sen 7 zamiast 9, dla kijun-sen 22 zamiast 26, a dla Senkou Span - 44 zamiast 52.

Zastosowanie ichimoku na Vistuli

W ramach pierwszego merytorycznego wywodu opiszę spółkę, na której zastosowałem ichimoku w niedalekiej przeszłości. Dla osób nie mających wcześniej styczności z nią, może się to wydać niezrozumiałe, aczkolwiek kolejny wpis będzie już obficie wyjaśniał samą metodę.

Vistulę obserwowałem przez dłuższy czas ze względu na zamieszanie związane z jej problemami kredytowymi. Interesowała mnie jednak głównie analiza techniczna powyższej dlatego czekałem na odpowiedni moment do wejścia w inwestycję. Jednym z sygnałów kupna jest przecięcie się średnich tenkan-sen i kijun-sen co nastąpiło w okolicach 11 maja. Wchodząc w akcje zaraz po tym można było zarobić więcej (patrząc po fakcie), ale istniało ryzyko zanegowania sygnału stąd moja ostrożność. Następnie przez ponad tydzień kurs nieśmiale wznosił się ażeby przebrnąć przez całą chmurę ichimoku stanowiącą obszar oporu (w ichimoku opory i wsparcia są zakreślane obszarowo) a następnie wyjść ponad nią. Zająłęm pozycję 22 maja (tuż po 2gim sygnale kupna) i od tamtego czasu spółka konsekwentnie wzrasta. Ostatnie 2 sesje pozwoliły jej zejść poniżej tenkan-sen (pomniejszy sygnał sprzedaży) ale nie należy się póki co zbytnio przejmować.

Powitanie

Witam serdecznie.

Jestem inwestorem, który przed podjęciem decyzji inwestycyjnej kieruje się różnymi wytycznymi. Na pierwszym miejscu stoi u mnie analiza techniczna, ze szczególnym wskazaniem na japońską technikę ICHIMOKU. W związku z tym iż bardzo mało jest polskojęzycznych materiałów jej dotyczących, postanowiłem założyć tego bloga, na którym będą umieszczane zarówno konkretne analizy konkretnych polskich spółek, jak i materiały edukacyjne.

Pierwsza porcja już wkrótce!